- 09/01/2020
Organ nakli; günümüzde birçok kronik organ hastalıklarında uygulanan rutin, geçerli ve ileri bir tedavi yöntemi olarak kabul edilmektedir. Karaciğerin fonksiyonlarını yerine getirebilecek böbrek yetmezliğindeki diyaliz benzeri bir destek sistemi olmadığı için karaciğer yetmezliği içindeki hastalar zaten hayati tehlike taşımaktadırlar. Karaciğer gibi hayati bir organın nakliyle gerçekleşecek bir süreç; hastalarımıza ‘sağlıklı’ yeni bir yaşamın kapısını açmaktadır. Karaciğer nakli olmaksızın yaşam oranı %10 ve altında olan hastaların karaciğer nakli ile yaşama tutunma olasılıkları %90 düzeylerindedir.
Kadavradan Karaciğer Nakli: Trafik kazası, beyin kanaması, kalp krizi gibi sebeplerle beyin ölümü gelişen kişilerin ailelerinin organlarını bağışlaması sonrası gerçekleşebilir. Yapılan incelemeler organ veren hastanın herhangi bir bulaşıcı hastalık, kanser veya karaciğer hastalığına sahip olmadığını göstermelidir. Uygun şartlarda ameliyatla alınan ve özel koruma sıvılarında korunan karaciğerin, yine bir ameliyatla alıcıya nakledilmesi ile gerçekleşir. Maalesef ülkemizde kadavradan organ bağışı son derece az olduğu için uzun bekleme listeleri vardır.
Canlı Vericili Karaciğer Nakli: . Karaciğer hastalığı olan ve organ nakli ihtiyacı bulunan kişilerin akrabalarından alınan parça karaciğer ile gerçekleşen ameliyat biçimidir.
T.C. Sağlık Bakanlığı 28.06.2004 tarih ve 4690 sayılı onay ile yürürlüğe giren yönetmeliğe göre; canlıdan organ ve doku nakli alıcının dördüncü dereceye kadar (dördüncü derece dahil) kan ve kayın hısımlarından yapılabilecektir Dördüncü derece hısımlık bağı ile ilgili olarak; Türk Medeni Kanununun 17 nci maddesinde Kan hısımlığının derecesi, hısımları birbirine bağlayan doğum sayısıyla belli olur denmektedir. Buna göre; kan hısımlığında kişinin akrabalık derecelerine göre;
1.derece akrabaları: Annesi-babası çocuğu
2.derece akrabaları: Kardeşi-dedesi-ninesi-torunu
3.derece akrabaları: Amcası-halası-dayısı-teyzesi-yeğeni (kardeş çocuğu)
4.derece akrabaları: Üçüncü derecedekilerin çocuklarıdır
Karaciğer nakli için kan grubu uyumu gerekmektedir, ancak Rh faktörü bir önem taşımamaktadır.
Anne, baba, kardeş, eş veya diğer yakın ve akrabaların gönüllü olması gerekir. Bu gönüllü kişide yapılan tüm testler kişinin karaciğerinin parçasını vermesinde bir sakınca olmadığını göstermesi gerekir. Bu testler iki yöndedir:
Birincisi; Organ bağışlayan kişinin herhangi bir zarar görmemesi için tüm sistemlere yapılan incelemeler. Kalp, akciğer, sindirim sistemi gibi tüm organlar ve ruhsal durum.
İkincisi; Karaciğere yönelik incelemeler. Bu incelemeler içinde karaciğerin haritası diyebileceğimiz tüm yapısal özelliklerine, atardamar, toplardamar ve safra yollarına bakılır.
Eğer tüm incelemeler uygunsa gönüllü kişinin organ bağışlamasında bir sakınca olmadığına karar verilir. Küçük çocuk hastalar için genellikle vericinin karaciğerinin sol yan kısmını, erişkin yada büyük hastalar için vericinin karaciğerinin sağ yarısını almak gerekir.
Karaciğer bağışlamanız için alt sınır 18 üst sınır 50(60) yaştır. Bu konuda bir kesinlik olmamakla beraber 50 yaş ve üzerinde görülen problemler bu ameliyata engel teşkil edebilir. Vericinin ve alcının durumuna göre üst sınır 50 ya da 60 olabilir.
Canlı vericiden küçük çocuk hastalar için genellikle vericinin karaciğerinin küçük olan sol yan kısmını (%25), erişkin hastalar için sıklıkla verici karaciğerinin sağ (%60) veya sol yarısını (%40) almak gerekir. Canlı vericili karaciğer nakil ameliyatı 8-18 saat arası sürer. Verici ameliyatı süresi ise 4-6 saattir. Bu ameliyatta karaciğeri çıkaran ve karaciğeri nakleden iki ekip genellikle beraber ve aynı anda çalışır. Akrabadan alınan karaciğer parçası alıcının karın ana toplar damarı (vena cava) korunarak çıkartılan hasta karaciğerinin yerine yerleştirilir. Cerrahi teknik olarak kadavra ameliyatlarından çok daha zor bir tekniktir. Daha büyük ekip gerektirir. En az 4 cerrah, 6 hemşire, 2 anestezi uzmanı ameliyat süresince çalışır. Ayrıca çok küçük olan atardamarın dikilmesi için mikrocerrahi ve ameliyat boyunca yapılan ultrason incelemeleri de gereklidir.
Canlı verici ameliyat sonrası yoğun bakımda nakil merkezlerine göre değişmekle beraber ortalama yoğun bakım yatış süresi 1 gündür. Yoğun bakım sürecini sorunsuz atlatan olgularda ortalama yatış süresi 7 gündür. Canlı verici için ameliyat sonrası bir kontrol programı merkezlere göre değişmekle beraber, taburcu edildikten sonra ameliyatın 15. gün ve 1.ayında kan kontrolü, 3.ayında da USG ile kontrolleri yapılmaktadır. Daha sonra ek kontrol gerekmemektedir.
Karaciğer nakli ameliyatından sonra alıcı yoğun bakımda kalma süresi merkezlere göre değişmekle birlikte ortalama 3 gün olub ameliyatından sonra alıcının hastaneden taburcu olması ortalama 15-20 gün sonra, bazen bir ayı bulabilir.
.
Nakil sonrası ilk 3 ayı, haftalık ve 15 günlük poliklinik kontrolleri şeklinde sorunsuz tamamlayan olgular daha sonrasında aylık kontrollere çağrılmaktadır. 6. aydan sonra 2 ayda bir,1 yılını tamamlayan olgular 3 ayda bir kontrole çağrılmaktadır.
Tüm organ nakli olan hastalarda olduğu gibi, karaciğer nakli yapılan hastalar da ömür boyu bağışıklık sistemini baskı altında tutmak için ilaç kullanmalıdır. Bu durum, tedavi başarısının temel şartıdır. İlaç alınmadığı ya da düzensiz kullanım söz konusu olduğu takdirde, bağışıklık sistemi hemen bu yabancı organa karşı savaş başlatır ve bu durum organın belki de hayatın kaybı ile sonlanabilir.
Karaciğer naklinin amacı, kişiyi normal, aktif, üretken hayatına geri döndürebilmektir. Hem hastanın hem de vericinin ameliyat öncesindeki performanslarına dönmeleri hedeflenmektedir. Anlaşmalı olduğumuz merkezlerimizde gerçekleşen karaciğer nakilleri dünyada kabul edilen başarı oranlarının üzerindeki rakamlara ulaşmıştır.
WHN, Karaciğer naklinde başarı ve güvene dayalı fırsatlar sunmaktadır.Tüm süreci dünya standartlarında hastanelerimizde, başarılı doktorlarımızla sizlere hizmet ederken en uygun maliyetle sizin için yönetiyoruz.